Vrouwen die je wil kennen: Mathilde Berdenis van Berlekom
We beginnen deze vrouwenmaand met de Nederlandse Mathilde Berdenis van Berlekom (1862-1952). De van oorsprong Middelburgse was 16 jaar toen ze haar toekomstige man Florentinus Wibaut leerde kennen. Maar in plaats van meteen te trouwen, besloot Mathilde eerst een ‘proefverloving’ aan te gaan. Zeker omdat het in die tijd nog gebruikelijk was dat je als getrouwde vrouw niet meer mocht werken. ‘Thiele’, zoals haar bijnaam luidt, wilde liever haar opleiding afmaken en nog een paar jaar werken. Uiteindelijk heeft ze haar ‘Floor’ maar liefst zes jaar laten wachten en trouwden ze pas in 1885.
Anticonceptie het antwoord op politieke ambities
De eerste huwelijksjaren stonden voor Mathilde voornamelijk in het teken van de opvoeding van hun vier kinderen. Maar na tien jaar huwelijk besloot het echtpaar dat het tijd was voor anticonceptie, "zodat zij zich volledig op haar feministische politieke ambities kon richten."
“ Die 'second shift' komt nog altijd op de schouders van vrouwen
Die ambities kregen voor het eerst vorm met de oprichting van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht in 1895. Mathilde had de handen ineengeslagen met Henriëtte van der Meij, de eerste vrouwelijke journalist van Nederland en werd uiteindelijk voorzitter van de afdeling in Middelburg.
Nog altijd relevant
"Mathilde stond voor het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen, ook wanneer het over moederschap gaat", vertelde Mirte Wibaut, één van haar nazaten, vorig jaar in een speech. "Volgens haar dienden vrouwen zelf te kunnen beslissen wanneer en hoeveel kinderen ze wilden krijgen".
Het is opvallend dat de strijd die Mathilde meer dan 100 jaar geleden al streed, nog steeds relevant voelt. Ze pleitte namelijk ook voor arbeidsverkorting voor mannen, zodat zij ook mee konden helpen het huishouden en de opvoeding. Maar nog steeds komt die ‘second shift’ vaak terecht op de schouders van vrouwen.
De erfenis van Mathilde leeft voort in vrouwen zoals Mirte Wibaut, die zich nu inzet voor gelijkwaardig ouderschap en een verlengd vaderschapsverlof. We zijn er misschien nog niet, maar dat betekent niet dat de moed verloren is.
