Eva: 'Natuurlijk kun je je hopeloos verloren voelen als het maar niet lukt'

Ik ben opgegroeid met het idee: kinderen krijg je vanzelf. Ik stelde daar geen kritische vragen bij, ik nam het voor waar aan. En totdat je die kinderen wilde, moest je er vooral alles aan doen om niet per ongeluk een kind te krijgen. Dus giechel je een weg door de biologieles, terwijl de leraar een condoom om een banaan stroopt, en hup door. Nergens werd er een voorbehoud gemaakt. Kinderen krijgen, daar heb je geen diploma voor nodig, of een vaste vriend, nee dat kan iedereen.

Met als resultaat dat we zo'n groot deel van ons leven bezig met het tegenhouden van een zwangerschap, tot 'de tijd rijp is' en de omstandigheden precies goed zijn, is dat de meesten van ons zich nooit afvragen of het überhaupt wel kan. En dan is het eindelijk zover en staan de sterren goed, je hebt je carrière op de rit, genoeg spaargeld op de bank en iemand met wie je een kind wílt krijgen, iemand met wie je dat aandurft… en dan lukt het niet. Want ja, die kans bestaat ook. Sterker nog, die kans is groter dan ik altijd voor mogelijk hield. Bij één op de zes koppels gaat zwanger worden niet vanzelf. 10 tot 15 procent van de zwangerschappen eindigt in een miskraam. Daar zitten geheid mensen tussen die jij ook kent, dat kan niet anders. En toch horen we er bijna niets over. Er wordt nauwelijks over gesproken.

Ik heb ook vriendinnen die een miskraam hebben gehad en ik ben blij dat we daar met elkaar over hebben gesproken. Hoe pijnlijk en ongemakkelijk het ook kan zijn, ik geloof er heilig in dat het beter is om over de verdrietige, moeilijke dingen te praten dan te doen alsof ze er niet zijn. Wereldwijd zijn er meer dan 8 miljoen IVF-baby's geboren in de afgelopen veertig jaar. Dat is bijna de helft van de Nederlandse bevolking. Het aantal zwangerschappen door IVF neemt ook in Nederland toe. Gelukkig zijn er steeds meer manieren om mensen te helpen met hun kinderwens. Maar daar makkelijk over praten, dat lukt nog lang niet. Je maakt niet snel mee dat je iemand terloops vraagt hoe het gaat en dat ze zeggen: 'Ik zit in een verschrikkelijk zwaar, hormonaal beladen, emotioneel IVF-proces en ik bid elke avond dat het goedkomt. Hoe was jouw weekend?'. 

Het zou toch zo godvergeten fijn zijn als het veel normaler zou worden om over deze zaken te praten? Tegenwoordig lijkt het usance om vrijwel alles te delen, zelfs de meest banale en persoonlijke dingen. Maar waar het echt om draait blijft vaak eng – en onbesproken. Ik weet zeker dat het voor verlichting zal zorgen als dat meer gebeurt. Want natuurlijk heeft een vruchtbaarheidstraject weerslag op alle facetten van je leven. Natuurlijk ben je intens verdrietig als je een miskraam krijgt, óók als man. En natuurlijk kun je je hopeloos verloren en ongelukkig voelen als het maar niet lukt. Laten we stappen nemen om gesprekken hierover te normaliseren. Zodat ook dit wezenlijke onderdeel van ons leven gewoon wordt. En we elkaar daarin kunnen vinden, en vooral ook in kunnen troosten.

Om daaraan bij te dragen is de Week van de Vruchtbaarheid in het leven geroepen, een Europees initiatief met als doel om het taboe op vruchtbaarheidsproblematiek te verminderen. Wat doe je als het niet lukt om zwanger te worden? Hoe kom je erachter waar het aan ligt? Mijn redacteur Lizzy van Hees gaat deze week op zoek naar de meest voorkomende oorzaken van verminderde vruchtbaarheid – en de mogelijke oplossingen.