Echt succesvol ondernemen: ‘Trek je vooral niet aan wat anderen van je vinden’

Of je nou een eigen stoffenzaak begint, je als zelfstandig consultant laat inhuren of van je fotografiehobby je business maakt: ondernemen ruikt naar vrijheid. Ja, je draagt alle lasten en risico's zelf, maar je mag het ook helemaal zelf weten. Alles. En pakt ook zelf alle winst. Maar als je de stap waagt, is het wel zo leuk als je plan ook slaagt. 

Hoe je dat voor elkaar krijgt, vragen we aan Kelly Weekers (31). Zij organiseert, samen met compagnon Moniek van Rheenen, businesscoach-programma’s op maat: voor de beginner, de groeiende ondernemer en de expert. Weekers weet wat de valkuilen zijn van het ondernemerschap en wat je moet doen om het zo succesvol mogelijk te maken.

Om te beginnen bij het begin: kan iedereen zelfstandig ondernemer worden?

"Ja, iedereen kan ondernemer worden. Daarvoor is immers niet veel nodig. Je gaat naar de Kamer van Koophandel, schrijft je in en voilà: je bent ondernemer. Ik denk alleen niet dat iedereen met evenveel plezier en succes onderneemt. Het ligt heel erg aan je karakter of je succesvol zult worden. Succes draait overigens voor mij niet alleen om geld, maar vooral ook om plezier. Dat je vindt dat je een leuke job hebt."

Op internet zijn veel coaches die zeggen dat iedereen succesvol kan worden als je maar de juiste mindset hebt. Hoe kijk jij daarnaar?

"De juiste mindset hebben is belangrijk, maar dat is niet alles, helaas. Je kunt wel zeggen dat je binnen een maand 10.000 euro kan verdienen met de juiste mindset, of dat je met één quick fix topondernemer wordt, maar zo werkt het niet in de praktijk. Je zult toch echt een concreet plan moeten hebben en hard aan het werk moeten. Daarvoor heb je discipline en doorzettingsvermogen nodig."

"Zeker op social media lijkt het soms wel of je er niet toe doet als je géén booming business hebt. Maar hoe lekker is het als je op je plek zit bij een fijn bedrijf? Dat je daar mooie stappen kunt maken, leuke collega’s hebt en gezellige vrijmibo’s? Dat je, als je werkdag erop zit, rust hebt? Daar is ook heel veel voor te zeggen. Ik ken genoeg mensen die na een paar maanden ondernemen toch weer terug zijn gegaan naar een vaste baan omdat ze liever die rust en regelmaat hadden dan de onzekerheid van het ondernemen."

Over welke eigenschappen moet je beschikken om succesvol te kunnen ondernemen?

"Je moet alleen kunnen werken, discipline hebben, begrijpen dat het niet altijd goed gaat. Het niet erg vinden dat tegenslag erbij hoort, om kunnen gaan met de ups and downs. Je moet de grilligheid van het ondernemen leuk vinden en je daar niet onrustig of onzeker door laten worden. Het helpt als je goed kunt plannen en het leuk vindt om van alles te regelen, op te gaan in je taken. Ik denk dat ondernemen voor een deel al in je karakter besloten zit. Dat betekent overigens niet dat als je in je privéleven enorm ondernemend bent, je ook zin hebt om elke werkdag dat ondernemende op te zoeken. Ondernemer worden kan iedereen, maar ondernemer blijven én er plezier aan beleven, dat zijn er minder."

Stel, je wil ondernemer worden. Waar begin je?

“Het startpunt is je fundament: wat ga je doen en welk probleem ga je oplossen? Welke strategie ga je daarbij gebruiken? Dat fundament blijft altijd belangrijk, ook als je al langer onderneemt. Het is verstandig elk jaar je fundament opnieuw te bekijken: wie is mijn klant, welk probleem los ik op, wat kost dat, hoe verhoudt dit zich tot de markt, heeft de markt daar (nog) behoefte aan, wat is je marketingboodschap? Die basiselementen blijven altijd belangrijk, of je nu starter of expert bent."

"Hoe langer je onderneemt, hoe specifieker je wordt. Hoe specifieker je bent, hoe specifieker je ook gekozen wordt door klanten. Hoe algemener je bent, hoe meer concurrentie je hebt. Of je business nu top loopt of de klanten juist niet komen, het is enorm belangrijk altijd terug te keren naar dat fundament. Klopt je fundament nog? Moet je iets bijschaven? Onze heilige drie-eenheid bestaat uit: je fundament, je strategie en je mindset. Als die drie elementen goed in elkaar zitten, heb je alles in je om succesvol te ondernemen."

Over die strategie: zijn er veel ondernemers die te vaak hun strategie wisselen?

"Absoluut! Dat is dé grote uitdaging voor ondernemers. Ik word weleens Miss Focus genoemd, zeker omdat ik op zoveel dingen ‘nee’ zeg. Als jij je de hele tijd gaat aanpassen aan je klanten, dan verander je daarmee ook de uitkomst van je onderneming. Het duurt een paar maanden voor je resultaat ziet van je strategie."

"Ik vergelijk het altijd met een moestuintje. Als jij een moestuin gaat inzaaien en je hebt twee dagen water gegeven en je gaat dan alles weer omspitten omdat je nog geen planten ziet opkomen, dan blijf je bezig. Het gaat niet zo snel. Als de basis staat, zul je structureel, elke dag opnieuw, moeten werken aan die strategie. Dat kan saai zijn, want het betekent niet dat je elke dag creatief bezig bent met moodboards, een website of je logo. Het echte succes schuilt in consistentie. De dingen doen die je moet doen, ook als je er geen zin in hebt."

Wat zijn de grootste valkuilen van het ondernemerschap?

"Verkeerde verwachtingen hebben. Denken dat ondernemen continu flitsend of creatief is. Aan de verkeerde knoppen draaien, zoals eindeloos bezig zijn met je website, terwijl je niet scherp hebt wat je gaat doen en wie je met die website wilt prikkelen. Ongeduldig zijn, je strategie constant wijzigen. Te veel vanuit jezelf denken en te weinig aan wat de klant nu eigenlijk wil. Kortom, ondernemers die het niet redden zijn degenen die niet duidelijk hebben wat ze doen, welk probleem ze oplossen en met welke strategie ze aan klanten gaan komen."

"Er is een simpele truc om erachter te komen of je basis klopt: als je in één zin kan omschrijven wat je doet. Kun je dat niet, dan klopt je fundament niet. Wat je wilt als ondernemer is dat je zo helder bent, dat mensen meteen aan jou denken om een specifiek probleem op te lossen. Daarvoor kun je ook je klanten vragen als je wat langer bezig bent; hoe zien ze jou, waar heb je hen mee geholpen? Vaak krijg je dan waardevolle feedback. Hoe specifieker jij durft te zijn, hoe leuker je werk wordt en hoe meer je verdient."

Is er ook een rode draad in de succesverhalen te ontdekken?

"Extra hard werken is in ieder geval niet de oplossing, haha! De rode draad is echt: minder doen, met meer focus. Weten aan welke knoppen je moet draaien om er meer uit te halen. Daar hoort bij: nee durven zeggen. Dat is een grote valkuil voor ondernemers. In het begin van je carrière is het een topstrategie overal ‘ja’ op te zeggen, ben je allang blij met een klant of samenwerking, maar op de lange termijn word je daar niet blij van. Omdat het bijvoorbeeld werk is waar jij niet blij van wordt, het je te veel tijd kost, of je te veel op de voorwaarden van de klant moet werken. Door nee te zeggen pak je de regie terug. Dan werk je met wie je wilt, tegen de prijs die je wilt hebben en tegen je eigen voorwaarden. Succesvol ondernemen is dus lekker doorgeproduceerd, zeg maar."

Hoort daar ook bij dat je goed moet kunnen onderhandelen over de prijs van producten of diensten?

"Absoluut! Sales is zo belangrijk. Heel goed verkopen is niets anders dan andere mensen heel goed helpen. Onderhandelen is niet alleen voet bij stuk houden, maar ook goed weten wanneer je niet de partij bent voor een bepaalde klant. Zo weten Moniek en ik ook welke ondernemers wij kunnen coachen en wat we vooral niet moeten doen. En zeker bij sales is naast je strategie ook je mindset belangrijk: weten wat je wilt en durven staan voor wat jij of jouw product waard is. Daarvoor moet je vertrouwen hebben in de koers die je vaart."

Tot slot, heb je nog een goede tip voor mensen die dromen van een eigen onderneming, maar die die eerste stap niet durven te zetten?

"Ja! Maak je angst niet te groot. Als je bang bent dat het je niet lukt, vraag je dan af: wat is het allerergste wat me kan overkomen? Dat is: dat je geen klanten krijgt of niets verdient. Nou, dan ga je toch gewoon weer in vaste dienst werken?

Je kunt ook starten met ondernemen en parttime blijven werken tot je genoeg met je onderneming verdient. Als je dat scenario al te eng vindt… Tja, welkom in de wereld van ondernemen: een gecalculeerd risico hoort erbij.

Oh, en trek je niets aan van wat anderen van je vinden. Het is alleen maar supercool als je het probeert. Als het niet lukt of het blijkt niet bij je te passen, dan ga je gewoon weer wat anders doen. Maar weet wel: je leert ook niet in één keer fietsen. Je zult een paar keer op je bek moeten gaan om het te leren, dat hoort er allemaal bij."

Kelly Weekers studeerde af in klinische- en gezondheidspsychologie. Ze is ondernemer en schreef de bestsellers Happy Life 365 en Happy Lifehacks 365. Samen met compagnon Moniek van Rheenen organiseert ze business coaching programma’s voor ondernemers. Meer informatie vind je hier.