Lekker lullen met Eva & Lize: een camping of een master?

Eigenlijk bevindt Jip Posthumus (20) zich in een enorme luxepositie: ze is bijna klaar met haar hbo-opleiding facility management en de toekomst lacht haar toe. Eindelijk staat ze op het punt om haar grote droom waar te maken: een eigen camping beginnen in Oostenrijk. Maar toen kwam er iets heel anders op haar pad: de mogelijkheid om een master beleid en politiek te doen - en ook dat lijkt haar zo razend leuk! En dus wil ze van Eva en Lize weten: wat zouden jullie doen? We kloppen natuurlijk ook aan bij een expert, in dit geval loopbaancoach Hanan Essahsah van pealcoaching.nl. 

De vraag 

We vermoeden dat er weinig 20-jarigen zo serieus met hun toekomst bezig zijn als Jip. Het idee voor een eigen camping leeft al jaren. "Ik ben ooit aan facility management begonnen met die reden. Ik zat de hele tijd te twijfelen wat ik zou willen doen. Dan dacht ik weer aan een eigen bakkerij, dan droomde ik weer over een fietsverhuurbedrijf. En toen realiseerde ik me: op een camping kan je dat allemaal combineren. Het is heel divers en het spreekt me aan dat mensen bij jou komen om hun vakantiegevoel te beleven."

Over hoe het toekomstige Ferienparadies Posthumus eruit moet komen te zien heeft ze vastomlijnde ideeën: "Mijn ideale camping ligt in Oostenrijk. Door de jaren heen ben ik er vaker geweest en in verschillende seizoenen. En eigenlijk ieder seizoen is het er prachtig. Mijn droomcamping heeft van alles wat: hij ligt in een dal, maar met goede verbinding naar de bergen, zodat je makkelijk kunt gaan wandelen. En skiën in de winter natuurlijk, want er komen dan ook huisjes te staan en op termijn een hotel."

De voorbereidingen zijn feitelijk in volle gang: "Ik heb al veel informatie ingewonnen, ben aan het sparen en doe natuurlijk een opleiding die me erop voorbereid." Vorige zomer zou Jip gaan stage lopen op een camping, maar dat ging for obvious reasons natuurlijk niet door. En dat maakt het lastiger om een keus te maken, want nu is er ineens een tweede, even geweldige optie. "Er is een leuke master die ik kan doen: beleid en politiek. Dat zie ik ook helemaal zitten."

Die master draait om het problemen oplossen bij publieke instellingen, zoals scholen of gemeente. "Het gaat dan vooral om bestuurskundige problemen, en het lijkt me machtig mooi om daarbij te kunnen helpen. Voor mij gevoel is dat eigenlijk niet eens zo heel anders dan een camping beginnen, het past allebei even goed bij mij en ik denk dat je voor allebei dezelfde kwaliteiten nodig hebt."

Jip is wel hyperbewust van het feit dat een master volgen ook wat publiek geld kost. "Als ik nu aan de master begin, ben ik over twee jaar klaar en moet ik wel echt wat met die opleiding gaan doen, vind ik. Ik investeer natuurlijk zelf tijd en geld, maar ik ben me er ook heel erg van bewust dat je als masterstudent de overheid ook geld kost. Dan is het wel zo netjes om ook echt iets met die opleiding te doen, of toch in ieder geval een paar jaar. Maar ik ben zo bang dat als ik nu mijn campingdroom uitstel, dat het dan tot afstel komt en ik nooit meer een camping in Oostenrijk zal beginnen."

En dus wil ze van Eva en Lize weten: "Wat is een wijze beslissing?”

Lize & Eva

Waar iedereen het over eens is: Jip is een ster, en er is geen verkeerde beslissing mogelijk. Op je 20ste ligt de hele wereld nog aan je voeten. Eva weet nog vaagjes waar ze op die leeftijd mee bezig was: "Ik kwam opdagen voor het modderworstelen, en toen bleek dat ik op dat moment eigenlijk twee hertentamens had." En Lize: "Ik was een studie aan het doen die ik uitgekozen had omdat ze streetdance hadden op de open dag en ik dat vet vond." Eva is er al snel over uit: Jip moet toch echt gewoon doorstuderen. En misschien eerst een tussenjaartje op een camping gaan werken. "Je moet alles doen! Gretig zijn!". En dan zich vooral geen zorgen maken of ze wel de 'investering die de maatschappij in haar doet' wel te gelde maakt. 

De expert

Waar loopbaancoach Hanan Essahsah het in ieder geval over eens is met Eva en Lize: een verkeerde keuze maken bestaat niet. "Ik lees in haar brief terug dat ze het heel spannend vindt. Dat is heel begrijpelijk: door een keuze te maken zet je altijd iets op het spel en zeker als het om zoiets ‘groots’ gaat. Tegelijkertijd kan ik haar geruststellen: wat zij nu kiest, hoeft helemaal geen keuze voor het leven te zijn. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 75 procent van de mensen 25 jaar na hun studie iets heel anders zijn gaan doen. Een loopbaan bestaat uit allerlei keuzes, niet alleen deze ene."

Jip hoeft dus ook niet bang te zijn dat ze vastzit, ze vindt haar draai wel, daar is Hanan van overtuigd. "Maar de knoop doorhakken moet natuurlijk wel. Wat helpt voor nu, maar ook voor later, is beginnen met het bepalen van haar kernwaarden. Want hoe beter zij zichzelf kent, hoe makkelijker het voor haar wordt om bewuste keuzes te maken die dicht bij haar staan en haar gelukkig maken. Daarvoor zijn genoeg voorbeelden en oefeningen op internet te vinden. Beschrijf bijvoorbeeld eens drie momenten waarop je je helemaal gelukkig en tevreden voelde, tot in detail. Wat was je aan het doen? Met wie? Wat maakte je op dat moment zo gelukkig? Daar kan je al een aantal waarden uit afleiden. Daarna doe je hetzelfde met momenten dat je je trots voelde. Wat had je bereikt? En hoe kwam je daar? Als je dan uiteindelijk een lijstje met, laat zeggen, 15 kernwaarden overhoudt – denk dan aan begrippen als Dynamiek, Integriteit, Vrijheid, Maatschappelijk nut, Uitdaging et cetera – kun je die allemaal tegen elkaar af gaan zetten, steeds in tweetallen. Wat weegt zwaarder? Zo komt je uiteindelijk tot een lijstje van een stuk of vijf kernwaarden, die een meetlat kunnen vormen voor de keuze die je maakt."

En zoals Hanan in het filmpje ook zegt: het is ook een kwestie van het positief benaderen. "Zie het als vrolijk proces, een luxe: ze kan geen foute keuze maken, alleen maar de leukste keuze. Verzin eens de best case scenario’s, schrijf voor jezelf op wat de best mogelijke uitkomst van iedere keuze is. Wat gaat het je opleveren? En ter geruststelling: waar ze ook voor kiest, er zullen altijd twijfel of dipjes bij komen kijken, en dat is oké – dat maakt het niet een slechte keuze."

En nog een advies: verdiep je eens in de master op dezelfde manier waarop je je in het starten van een camping hebt verdiept. "Ga koffiedrinken met iemand die die opleiding al volgt of heeft afgerond. Zoek op LinkedIn naar mensen die dezelfde opleiding hebben gedaan en kijk naar welke functie zij nu hebben. Of andersom: kijk naar mensen die werken in het veld waar je met die master terecht hoopt te komen, en ga na welke opleiding ze hebben gevolgd. Wees vrij en onderzoekend, en handel niet uit je eerste interesse: zoek of het beeld dat je hebt, ook echt klopt."

Een tussenjaar, zoals Eva voorstelt, kent haken en ogen, weet Hanan. "Na zo’n jaar kan het lastig zijn om weer een studie op te pakken, omdat je uit je ritme bent. Als Jip iemand is die motivatie en het hebben van een doel heel belangrijk vindt, is een tussenjaar misschien niet iets voor haar. Maar het kan je, zeker als je zo jong bent als Jip, ook heel veel opleveren aan zelfkennis en ervaring. En je hoeft zeker niet per se te studeren om jezelf te ontwikkelen. Je kunt ook cursussen volgen, stages lopen of bijbaantjes hebben, die leveren allemaal waardevolle inzichten op. Ik geloof echt in een leven lang leren, en zou Jip willen meegeven dat ze op ieder moment nog alle kanten op kan. Ook alsnog - met of zonder omweg - richting Oostenrijk.”