Het zalig falen, met Houda Loukili

Toen Houda Loukili (32) in groep acht zat, kreeg ze op school een gastles kickboksen en vrijwel meteen dacht ze: dít is het. Hier wil ik mee doorgaan, en ik ga er heel goed in worden. Dat lukte, sterker nog: Houda werd Nederlands kampioen. Ze stond aan het begin van een succesvolle sportcarrière, toen die door een auto-ongeluk in de kiem werd gesmoord. Toch is ze daar niet verbitterd over, want pijn en teleurstellingen horen nou eenmaal bij het leven. Maar hoe je daar zelf mee omgaat, dat maakt alle verschil.

De weerbaarheid die Houda zo sterk heeft ontwikkeld, probeert ze als spreker, consultant en coach ook aan anderen door te geven. Vooral kinderen en tieners zijn een belangrijke doelgroep: "Als je op vroege leeftijd leert wat jouw kracht is, kan je later veel beter omgaan met tegenslagen." En die vaardigheden komen ook in Houda's eigen leven nog steeds regelmatig van pas…

Als jij aan falen denkt, denk je dan vooral aan momenten in je bokscarrière?

"Nee, ik moest eigenlijk meteen aan vorige week denken, haha. Ik ben dus bezig met een online cursus voor kinderen, gebaseerd op de weerbaarheidstrainingen die ik ook al vijftien jaar offline geef. Dat gaat heel goed en ik krijg steeds meer vragen om het uit te breiden. Dus ik ben de afgelopen zes maanden met andere coaches, psychologen en pedagogen in gesprek gegaan om de trainingen geschikt te maken voor online. Ik heb video's opgenomen en een werkboek gemaakt, en vorige week dacht ik: nu heb ik alles. Nu kan ik het lanceren."

"En wat denk je? Dat liep helemaal anders, want ik besloot last-minute nog één keer de naam te checken online, en toen kwam ik erachter dat een ander bedrijf dezelfde naam al had. Helemaal vastgelegd en alles. Ik zou zweren dat die naam juist een van de eerste dingen was die ik had gecheckt, maar blijkbaar niet. Nou, toen voelde ik me wel heel stom."

Nee, zoiets kleins! Maar zo belangrijk…

"Ja, daardoor kwamen al mijn onzekerheden in één keer naar boven. Ja hoor, dit is het moment, dacht ik. Daar gaan we. Ik had de video's al gemonteerd met die naam, hij stond op alle folders, de werkboeken. Dus ik had al veel geld geïnvesteerd in die naam. Nee, ik kon echt niet lachen om deze fout. Moet ik het niet gewoon opgeven, dacht ik zelfs."

Hoe ga jij met dit soort momenten om?

"Ik kwam er 's avonds achter, de dag voordat ik alles online wilde zetten. Toen heb ik misschien wel tien mensen geappt: moet je nou horen wat er is gebeurd… Ja, ik probeer wel contact te zoeken op dat soort momenten. We moeten niet alleen blijdschap met elkaar delen, maar ook tegenslagen. Om van elkaar te leren, en je ei kwijt te kunnen. Mijn vrienden en familie konden nu met me meedenken, me een beetje geruststellen. Zo had iemand het idee om met een advocaat te praten die veel weet over auteursrecht en intellectueel eigendom. En door dat gesprek kwam ik uiteindelijk weer een stapje verder, want diegene zei meteen dat ik niet door kon gaan met deze naam."

Heb je getwijfeld om helemaal te stoppen?

"Nou, misschien een paar seconden. Maar eigenlijk past dat niet bij mij. Als ik iets heb bedacht, dan ga ik er gewoon voor. Dat was hetzelfde met kickboksen, haha."

Ja, hoe is die sport op je pad gekomen. Ik kende twintig jaar geleden helemaal geen meisjes die op boksen zaten…

"Je gaat lachen, maar mijn eerste inspiratie was Bruce Lee. Mijn broers en ik keken samen eindeloos naar die videoband. En toen ik in groep acht zat, kreeg ik een gastles kickboksen. Bam, toen was het klaar, haha. Ik wist meteen dat ik ermee door wilde gaan, maar ik moest die boodschap wel nog thuis vertellen. Mijn broers zaten allemaal op voetbal, dus dat ik als dochter wilde kickboksen… Dat was wel even schrikken voor mijn moeder. 'Je gaat je toch niet vrijwillig in elkaar laten slaan?', vroeg ze. Maar mijn vader snapte het juist heel goed, hij zei dat het belangrijk was dat ik mezelf leerde verdedigen.

Dus daar ging ik, als 11-jarige, naar een sportschool met alleen maar mannen. Dat was voor iedereen in mijn familie best spannend, maar zelf zag ik dat niet. Ik was gewoon heel blij dat ik eindelijk kon doen wat ik zo graag wilde."

En je wilde steengoed worden ook. Namen andere mensen die ambitie serieus?

"Ben je gek geworden? Nee, dat duurde wel even. Maar uiteindelijk zagen mensen dat ik het serieus nam; ik trainde zes dagen per week en ging wedstrijden spelen. De volgende uitdaging kwam toen ik 14 was, toen begon ik een hijab te dragen. Maar ook toen dacht ik alleen maar: hoe zorg ik dat ik door kan gaan met boksen? In plaats van: misschien moet ik er maar mee stoppen."

"Dit was wel in een tijd dat er nog geen sport-hijabs bestonden, dus ik heb zelf pruikentape gekocht, om te zorgen dat mijn hoofddoek goed bleef zitten. Daaroverheen deed ik dan sporttape, vooral als ik wedstrijden had. Het was niet ideaal, maar werkte goed genoeg. Ik vind het wel heel tof om te zien dat dat allemaal is veranderd nu, ik heb zelfs weleens een project gedaan samen met Nike om ze te adviseren over de hijab. We hebben toen een playbook gemaakt, zodat sportcoaches ook kunnen leren hoe het werkt."

Eigenlijk stond je hele leven in het teken van kickboksen, en het lukte je zelfs om kampioen te worden.

"Ja, al mijn vriendinnen wisten ook dat ze mij niet mee hoefden te vragen naar de stad, of zo. Maar het was ook geen probleem, ik heb het nooit als een offer gezien, want ik deed wat ik het liefste wilde doen. Na mijn middelbare school besloot ik een sportopleiding te doen, mijn trainer moedigde me aan om er ook mijn werk van te maken."

"Ik had nooit gedacht dat ik ermee zou stoppen, nooit. Maar toen kreeg ik in 2012 een ernstig auto-ongeluk. Dat was misschien wel de grootste uitdaging in weerbaarheid. Ik geloofde toen echt dat mijn hele leven in één klap was afgelopen. Ik weet niet alle details meer van het ongeluk, maar dat gevoel kan ik me nog heel goed herinneren: het was een reality check. Je kan zo veel trainen als je wil, maar dit kan óók gebeuren. Je hebt niet overal controle over.

Het heeft me wel moeite gekost om te accepteren dat dit er nu bij hoort. Dat ik fysiek niet meer kan wat ik vroeger kon. Maar net als met die hijab toen ik 14 was, dacht ik in 2012: dan ga ik kijken wat wél kan. Ik geloof ergens ook wel dat alles gebeurt met een reden, zo probeer ik in ieder geval naar dat ongeluk te kijken. Doordat ik dat heb meegemaakt, ben ik nog meer gaan focussen op het coachen en trainen van anderen. Ook met die weerbaarheidstraining voor kinderen."

Wat valt je op aan de kinderen die je coacht?

"Ze krijgen er zelfvertrouwen van. Zeker in die pandemie waar we in zitten, is dat nogal belangrijk. Niemand zag deze situatie aankomen, maar als het gebeurt, helpt het als je kan vertrouwen op je eigen kracht. Als je dat op vroege leeftijd leert, is het later veel makkelijker om met tegenslagen om te gaan. Je moet het gevoel hebben dat je op jezelf kan vertrouwen. Juist als je geen controle hebt over een situatie. Zoals een auto-ongeluk, een pandemie, of scholen die dichtgaan.

"Ik zie ook dat zelfvertrouwen groeit als je kinderen vragen stelt, met ze praat over wat er allemaal gebeurt, waar ze verdrietig over zijn of onzeker van worden. Maar ook over wat zij nodig hebben. Dat doe ik ook met mijn eigen kinderen, die vraag ik tegenwoordig aan tafel of ze een feedbackronde willen doen. Daarin geven we elkaar terug wat we ergens van vinden. Zo kwam ik erachter dat er bij mij ook genoeg verbeterpunten zijn, haha.

Uiteindelijk gaat het er niet om dat de kinderen die ik coach of train ook kickbokser kunnen of willen worden, maar ik hoop wel dat ze in zichzelf gaan geloven. Veel kinderen vinden het bijvoorbeeld best spannend om met andere kinderen te spelen, of om een toets te maken waar ze een cijfer voor krijgen. Ik probeer ze uit te leggen: je hebt geen invloed op de leraar, maar wel invloed op hoe jij in de klas zit als er een toets wordt afgenomen. Je hebt invloed op je eigen houding op het schoolplein, je kan stevig gaan staan. Je kan kinderen leren om hun emoties te herkennen, zodat ze er beter mee om kunnen gaan. Zeggen dat een kind niet moet huilen, dat heeft geen zin. Praat erover. Wij volwassenen hebben er soms last van dat alles en iedereen in de wereld perfect lijkt, maar kinderen hebben daar net zo goed last van. Daar moeten we ze volgens mij bij helpen."

De kracht van weerbaarheid.

"Precies. We leven in een nieuwe tijd, of in een nieuwe realiteit. We kunnen wel wachten tot alles weer 'normaal' wordt, maar ik gun het kinderen niet om daarop te móéten wachten. We moeten kijken naar wat wel kan. We kunnen er niets aan doen dat er corona is, maar we kunnen wel onze handen wassen. Zoiets, haha. En ik kan er niets aan doen dat ik de verkeerde naam had gekozen voor mijn mijn cursus, of alle video's al had gemonteerd, maar ik kan wel een nieuwe naam bedenken. En doorzetten."