Fabulous at fifty(plus): vanbinnen en vanbuiten

Fysiek zwakker worden, eenzaamheid: uit onderzoek blijkt dat de helft van de Nederlanders moeite heeft met 50 worden. Om eerlijk te zijn: daar hoor ik ook bij. Ik ben 44 jaar en verkeer in blakende gezondheid, maar het idee dat ik over een paar jaar 50 word, vind ik heftig. Alles in de 40 klinkt nog wel vlot, maar bij 50 verandert dat beeld toch: kwaaltjes, grijs haar, rimpels. Bovendien lijkt de tijd steeds sneller te gaan en besef ik dat ik maar één keer met mijn ogen hoef te knipperen voor ik zelf een joekel van een opblaas-Sarah in de voortuin heb staan. Ik heb het gevoel dat ik er de komende zes jaar alles uit moet halen wat erin zit. Hoe komt dat? En wat kan ik doen om het leed te verzachten? Ik vroeg het twee vrouwen die ik bewonder. Cabaretière Sanne Wallis de Vries (50) schreef onlangs naar aanleiding van haar 50e verjaardag, een 'terugblikboek': JubeL, hoe te rijpen en waartoe. Wies Verbeek (56) is eigenaar van de succesvolle website Blow.nl, waarop je heel veel informatie vindt om ''n beetje leuk ouder te worden'.

Fabuleus 50… vanbuiten

Wies, ik zie ertegen op. Hoe stom is het, vijftiger zijn?

Wies: "Ik zal je vertellen: ik word alleen maar gelukkiger naarmate ik ouder word. Alle problemen die je gedurende je leven had, op het gebied van geldzorgen, je carrière en relaties, zijn over het algemeen opgelost. En het leuke is: daar hoef je niets voor te doen, dat gaat vanzelf. De overgang gooide een beetje roet in het eten, maar verder ben ik relaxter, leef ik meer in het nu en durf ik veel meer. Tien jaar geleden had ik nooit een eigen website durven opzetten. Qua werk voelt het alsof ik nu pas begin. De wereld ligt aan mijn voeten. Als vijftiger ben je superjong: je kunt werken, sporten, reizen, leuke dingen doen met vrienden. Deze vibe wil ik zo lang mogelijk vasthouden."

De overgang gooide een beetje roet in het eten, zeg je. Ik zie daar ook tegenop. Ik merk nu de eerste kleine dingetjes. PMS die steeds erger wordt, slecht slapen…

"Vanaf je 45e heb je de ideale leeftijd om je voor te bereiden op het ouder worden en kun je nog veel doen om lekker in je vel je vijftigste in te gaan, voornamelijk op hormonaal niveau. Door de afname van oestrogenen veroudert je huid en neemt je collageenproductie af. Je botten worden poreuzer en je haar dunner. Als je daar iets tegen wilt doen, is het goed nu in actie te komen, omdat je receptoren nog openstaan voor het ontvangen van oestrogenen – na de overgang is dat veel minder. In Nederland krijg je hormoonsuppletie alleen als je veel klachten hebt, maar qua preventie zou je er, net als in Frankrijk of België, ook eerder mee kunnen beginnen. De overgang wordt er stukken milder door. Maar dat mag ik eigenlijk niet roepen, want in Nederland zijn de huisartsen er terughoudend mee. Wat ik alleen maar wil zeggen: lijkt het je wat, zoek er dan informatie over op."

Hormoonsuppletie. Genoteerd. Wat kan ik nog meer doen om zo soepel mogelijk die 50 in te glijden?

"We maken het onszelf ongemerkt steeds gemakkelijker als we ouder worden. Bijvoorbeeld door tegen een muur te leunen als je na het douchen je voeten afdroogt, of door zittend je schoenen aan te trekken. Balans houden wordt moeilijker, maar maak het jezelf niet te makkelijk. Dat geldt ook voor je hersens. Vroeger deed je er jaren over om iets nieuws te leren, maar dat enthousiasme neemt af. Blijf jezelf uitdagen, nieuwe dingen leren, openstaan voor nieuwe ervaringen. Blijf jezelf prikkelen, mentaal en fysiek. We weten allemaal dat sporten en gezond eten belangrijk is, maar de focus op minder zitten zou nóg belangrijker moeten zijn. Gedurende de dag meer bewegen zet meer zoden aan de dijk dan twee keer per week intensief sporten. Het houdt je fit."

Over prikkelen gesproken: nu er steeds minder naar me gefloten wordt, krijg ik opeens het idee dat ik mijn laatste restje sex appeal volledig moet uitknijpen voor het gedaan is met de pret.

"Om heel eerlijk te zijn: dat wordt ook minder. De ene vrouw vindt dat niet erg, de ander wel. Ik voel me minder sexy en geil. Vroeger kon ik mannen veel beter om mijn vinger winden dan nu. Ik vind dat wel jammer, ja. Dus doe ik mijn best om er leuk uit te zien met de middelen die ik heb."

Tja, en daar komen de eerste rimpels. Moet ik aan de botox? En collageenpoeder, willen we dat?

"Na je vijftigste is botox eigenlijk dweilen met de kraan open. Dus nee, dat heeft niet zoveel zin. Waar mijn huid van opknapt, zijn huidbehandelingen, zoals peelings, laser en microneedling om de collageenaanmaak te stimuleren. Het is niet zo dat mensen roepen: 'Mijn god, wat zie je er geweldig uit!', maar ik voel dat mijn huid egaler en gezonder is. Wat betreft collageenpoeder: er is nog te weinig onderzoek gedaan om te concluderen dat het werkt. Er zijn kleine aanwijzingen dat het wel effect heeft, maar voeding waar collageen in zit, zoals bouillon getrokken van runderbotten, werkt net zo goed."

"Ik ben absoluut niet vóór anti-aging. Alsof alleen jong zijn goed is. Jonger worden kan ook niet. Het enige wat ik wil: leuk ouder worden, onder andere door positief in het leven te staan. Dat moet ik zelf ook trainen, want van nature ben ik dat niet altijd. Benoemen waar je dankbaar voor bent, dingen aanwijzen die je mooi vindt: het klinkt zo wee, maar het werkt écht om je blijer en energieker te voelen. En dat is uiteindelijk toch wat we willen, toch?"

Fabuleus 50… vanbinnen

Sanne, afgelopen jaar werd je 50. Hoe vreselijk was dat?

Sanne: "Nou, toen ik in de veertig was, dacht ik weleens: hoe is het mogelijk dat ik 50 ga worden? Ik vond dat zó oud klinken. Het beeld dat ik ervan had, was van een oude vrouw met kwalen. Maar toen ik op mijn vijftigste verjaardag wakker werd, besefte ik: ik ben dezelfde als gisteren. In de kern ben ik gewoon nog Sanneke! En ja, natuurlijk zijn er dingen waarvan ik baal. Dan sta ik bij yoga in mijn korte broek met mijn hoofd voorover gebogen, en dan zie ik het vel boven mijn knieën van dichtbij. Aan de ene kant ben ik blij dat ik dat vel überhaupt van zo dichtbij kan zien, maar aan de andere kant baal ik ervan. Hoe kan dit nou, dit zijn mijn benen helemaal niet! Maar al met al ben ik heel tevreden met hoe het gaat en hoe ik eruitzie. Dat beeld dat ik in mijn hoofd had, daar ga ik sowieso nooit op ga lijken, ook al word ik 110, weet ik nu."

En de andere (bekende) Nederlanders in je boek JubeL, die dit jaar allemaal 50 zijn geworden, hoe ervaren zij het?

"Ik wilde ontdekken wat de afgelopen vijf decennia met mij hebben gedaan, wat het met anderen uit mijn geboortejaar heeft gedaan. Of we op dezelfde manier terugblikten. Wat ik merkte was dat iedereen met een zelfde soort relativering of zelfspot terugkeek. Dat was op een prettige manier relativerend. Ik vond ons allemaal ook lekker in ons vel zitten. Als je nog goed ter been bent, en je hebt geen ziektes of wat dan ook, je bent nog gezond: dan is dit een heerlijke leeftijd. Je kent jezelf, je kinderen zijn niet meer heel jong. Je weet beter wat je wil en bent daardoor veel zelfverzekerder."

Wat vond je een mooi inzicht na al die gesprekken met leeftijdsgenoten en je helden?

"Wat ik mooi vond aan mijn oude helden Rob de Nijs en Ernst Jansz (oprichter van de band Doe Maar, red.), was het feit dat ik van fangirl ben gegroeid naar collega. Ik keek tijdens het interview met Ernst Jansz hem in de ogen en viel niet flauw, maar ik dacht wel: djiezus! Ik kuste zijn poster op de muur! Nu zat ik met hem te praten over hoe het is om op te treden, over de mensen die onze voorstellingen bezoeken. Toen drong tot me door: ik ben ook artiest, net als mijn grote held. Rob de Nijs zei: 'Ik geniet zo van andere optredens, omdat ik dan weer zie hoe mooi ons vak is. Het is toch wel bijzonder dat we de mogelijkheid hebben om echt dingen door te geven.' Jezus, ja! Wat is het te gek dat ik kan doen wat ik doe, en dat ik daarmee mijn geld verdien. Opeens vond ik mijn vak weer zo bijzonder. Het is toch een soort roeping."

In je boek vraag je aan verschillende mensen: hoe te rijpen en waar naartoe? Wat is jouw antwoord daarop?

"Ik denk dat door het feit dat je al vijftig jaar meedraait, en je een beetje om je heen hebt kunnen kijken, en je jezelf kent, dat het heel natuurlijk is, voor vrouwen althans, om de blik meer naar buiten te richten. Dat we onszelf meer mogen laten horen, in de vorm van meedenken en mee bepalen, op allerlei gebieden. Er zijn verschillen tussen mannen en vrouwen waar we allemaal ons voordeel mee zouden kunnen doen. Vrouwen zijn empathischer, wij zien andere mensen, voelen ze aan. Wij communiceren anders dan mannen. Ik zou het normaler vinden als vijftigplus vrouwen vaker de leiding zouden hebben, omdat we dat op een zachtere, empathischer manier kunnen. Waarom laten wij mannen de dienst uitmaken terwijl wij daar beter in zijn? Ik zeg niet dat vrouwen het moeten overnemen, maar waarom zien we ze nu zo weinig? Kom voor jezelf op, voor anderen, je kinderen, mensen die bijna dood vallen. Dat is mijn inzicht van vijf decennia op deze wereld: het is nog raar verdeeld tussen mannen en vrouwen. Vrouwen mogen wel wat meer hun plek op aarde opeisen."

Je zegt: vrouwen van 50 zijn empathischer. Zijn vrouwen vanaf hun vijftigste ook zelfverzekerder, denk je?

"Nou, het is meer: je kent jezelf, je kent je soort, je weet hoe je kinderen moet grootbrengen. De Nederlandse maatschappij is niet ingericht op vrouwen, maar zo langzamerhand laten vrouwen meer van zich horen. Dat is een goed teken, want vrouwen zijn nodig om de maatschappij goed te laten draaien. We zijn er om elkaar te helpen. Dat is misschien een softe opmerking, maar ik meen 'm vanuit de grond van mijn hart. Zoals ik al zei, denk ik dat vrouwen van 50 een grote waarde toevoegen aan de maatschappij. En met dat rare beeld van de overgang moet het ook maar eens afgelopen zijn. Vrouwen die uit de overgang komen, beschikken juist over post-overgangsenergie, heb ik weleens gelezen. Het is toch zonde dat die niet benut wordt? Kortom, wat mij betreft is er nog heel veel te veroveren voor vrouwen van 50."