Voornemens nu al overboord? Geen zorgen: 2022 is not the year

Minder drinken, minder snoepen, meer sporten, meer met vrienden afspreken, een geordende agenda: het is een rijtje dat veel mensen zo tegen het einde van het jaar moeiteloos oplepelen in hun hoofd. Niets zo lekker als een vers jaar, waarin jij gaat laten zien dat het allemaal wél kan. En dan is het 2 januari… Of 5 januari. En zijn de sportscholen dicht. En heeft het ook al drie ochtenden geregend. Misschien ben je je nog een weg door de restjes van oudjaarsavond aan het smikkelen? Of kwam de afgelopen maandag zo'n berg ongelezen e-mails op je af, dat de orde nu al ver te zoeken is. Dag voornemens, hello old me.

Niets aan de hand, want het nut van goede voornemens is allang achterhaald, schrijft journalist Faith Hill voor The Atlantic. "Congratulations: you've made it to 2022", opent ze optimistisch. "Misschien heb je al driehonderd goede voornemens op je lijstje geschreven. Variërend van het haalbare: was je lakens eens per week, tot aan de voornemens voor gevorderden: dit jaar schrijf je eindelijk een boek." Als je dit soort ambitieuze plannen herkent, ken je waarschijnlijk ook het vleugje gêne als je ze vervolgens niet waarmaakt. Laat staan in de eerste week van januari. Maar laat die schaamte dit jaar lekker varen.

Want volgens Hill is het bijna niet meer te doen om nog een beetje moed op te brengen. "Mijn goede voornemens van 2021 verdwenen geruisloos naar de achtergrond, terwijl ik dagelijks op de bank zat te werken, in een joggingbroek, met mijn blauwlicht-bril op", schrijft de journalist. En ze vraagt zichzelf nog steeds vrijwel dagelijks af waarom ze zich, zelfs na twee jaar pandemie, nog steeds niet 'normaal' voelt. Als het leven al genoeg van je vraagt, waarom zou je daar dan in hemelsnaam nog iets bovenop stapelen? "Hoe 2022 eruit zal zien is zo onzeker dat goede voornemens voelen alsof je je een weg baant door 3 meter sneeuw, terwijl het stormt."

En nee, coaches, psychologen, motivational speakers, inspirerende ondernemers helpen weinig met hun goedbedoelde adviezen. Zoals hapklare doelen, die realistisch zijn, of juist grote uitdagingen om je extra te stimuleren. O, en: vermijdt verleiding. Visualiseer. Beloon jezelf onderweg en het belangrijkste motto: geef niet op.

Bijna niemand houdt zich eraan

Wat dacht je van dit advies: begin er niet aan. Onderzoek laat namelijk zien dat de meeste voornemens al binnen een maand aan de kant worden geschoven. Niet voor niets peilt fitnessapp Strava ieder jaar op welk moment z'n gebruikers hun 'exercise targets' in de wilgen hangen. Die dag wordt vervolgens omgedoopt tot 'Quitter's Day'. En een enquete uit 2018 liet zien dat slechts 6 procent van de Amerikaanse bevolking zich aan een goed voornemen wist te houden.

Nu kan je denken: oké, I'll take my chances. Wie weet hoor jij wel bij die 6 procent, en anders heb je het in ieder geval geprobeerd. Maar helaas is het niet zo makkelijk, want alleen het hebben van een doel kan al voelen als huiswerk. En dat maakt de kans dat je het doel daadwerkelijk behaalt alleen maar kleiner. Zo liet onderzoek zien dat mensen die dagelijks flossen, yoga doen of origami maken, minder goed gingen presteren zodra ze zich focusten op het eindresultaat. Als een voornemen te moeilijk is, of te hoog gegrepen, raken mensen afgeleid van het grotere plaatje. Maar een haalbaar doel bedenken, wat ook weer niet te laagdrempelig is, blijkt nog niet zo eenvoudig.

Focus op het onmeetbare

Volgens professor Lisa Ordóñez, rector van San Diego Management School, zit het probleem hem er vooral in dat wij meetbare doelen voor ogen hebben. Als we dan lekker bezig zijn met dat zogenaamde streefgewicht of aantal stappen per dag, kan het voornemen bijna een obsessie worden. Waardoor we andere taken en wensen neigen te vergeten. Ben je een van de uitzonderingen die z'n voornemens wél waarmaakt? Dan is de kans dat je lang op die euforie kan teren ook al niet zo groot. Dit wordt hedonic adaptation genoemd door psychologen. "You may feel buzzed about your achievement, but not for long. Pretty soon you'll be thinking about another insufficiency to target." Zo blijf je maar doorgaan van het ene doel naar het andere, zonder echt een moment te nemen om stil te staan bij wat je al hebt bereikt. En of je doelen nog wel passen bij wat je écht wil in het leven.

We kunnen komend jaar veel beter gebruiken om te reflecteren op de dingen die we daadwerkelijk belangrijk vinden, in plaats van die makkelijk meetbaar zijn. Therapeut Jill Stoddard legt het uit met een voorbeeld uit haar eigen leven: jarenlang was ze bezig met een streefgewicht. Dat het steeds niet lukte om dat gewicht terug te zien op de weegschaal, zorgde ervoor dat ze enorm jojode. Pas toen ze de tijd nam om zich af te vragen wáárom dat gewicht zo belangrijk was, kwam ze erachter dat ze het belangrijk vond dat haar kinderen haar een actieve moeder zouden vinden. Sinds ze zich bewust is van haar echte wens, is het veel makkelijker om dat doel te behalen. Niet op één moment, of in één kalenderjaar, het doel is een soort blijvende gids geworden.

Kortom: laat in ieder geval de meetbare voornemens lekker voor wat ze zijn. Vraag jezelf liever af wat de hoogtepunten van de afgelopen jaren waren? Of dat nou het gevoel van euforie was na een sportsessie in de regen, desembrood bakken, de goede gesprekken met je vrienden of een spontane huiskamerdisco. Hill vervolgt: "The weather got warmer, I got vaccinated, I read some beautiful poetry." Dat zijn weliswaar geen prestaties, maar ze zorgen misschien wel voor genoeg dankbaarheid om voorlopig op te teren, of het zijn nuttige richtingwijzers voor het komende jaar. Al is het maar om te onthouden dat de goede herinneringen 'm vaak in dit soort dingen zitten, en niet in het wel of niet halen van een streefgewicht.

Benieuwd naar het hele artikel van The Atlantic? Lees het hier.