Close

Verslaafd aan schuld en pasta met kaas

31 maart 2023 03:03 / Vanja van der Leeden
V Vanja van der Leeden is schrijver, chef en kookboekenauteur, onder andere van het prijswinnende kookboek 'Indorock'. Hier deelt ze om de week een recept én het verhaal erachter. Van primitieve craving tot filosofische ingeving. Van de waan van de week tot de behoefte haar kinderen weer 'es vol te proppen met groenten.

Vorige week is er, heel plots en na een kort ziekbed, iemand in mijn naaste familie overleden. Uit respect voor mijn dierbaren weid ik er niet over uit. Waar ik het wel over kan hebben is dat eeuwige schuldgevoel van 'had ik maar'. Had ik maar gebeld, had ik maar zus, had ik maar zo. Als ik het had geweten, had ik niet staan lellebellen op het boekenbal, dan was ik er natuurlijk geweest, om te koken, om te ondersteunen.  

Het is een menselijke reactie, dat weet ik inmiddels ook, het is niet de eerste keer dat ik een dierbare verlies. De dood is onherroepelijk: juist omdat je geen tweede kans krijgt, gaat je brein als een masochist tekeer en pijnigt het je met schuldgevoelens. 

Het leven gaat gewoon door, daar kan ik me ook schuldig over voelen. Ik weet nog hoe lastig ik het vond dat mensen in café's zaten te pimpelen toen mijn vader net was overleden. Daar ging ik dus mooi niet tussen zitten. En dan die vogels die doodleuk bleven fluiten. Naar dat vrolijke getjilp luisteren op zo’n verdrietige klotedag, zelfs daar kon ik me schuldig over voelen.  

Ik voel me weer schuldig over het feit dat ik me altijd schuldig voel in het leven

Op de dag van de uitvaart was mijn zoontje jarig. We vierden het de dag erna, want je gunt zo'n kind natuurlijk ook zijn feestje. In een huis vol pizza en vrolijkheid voelde ik me schuldig. Mijn gedachten waren bij de overledene en de leegte die de nabestaanden nu moesten voelen. De week ervoor was ik vaak van huis geweest om hen bij te staan, en voelde ik me weer schuldig naar mijn kinderen toe. 

Mijn man, wiens liefde zuiverder is dan 24karaats goud, heeft al lang aangegeven dat ik vreemd mag gaan als ik daar behoefte aan heb. Nu wil ik dat best, ik ben ook maar een mens. Maar ik doe het niet want alleen de gedachte bezorgt me al een schuldgevoel. Ik woon na dertig huurhuizen eindelijk in een fijn koophuis, daar voel ik me uiteraard schuldig over tegenover iedereen in een huurkrot. Schuldgevoelens zijn irrationeel en allesbehalve constructief, dus voel ik me weer schuldig over het feit dat ik me altijd schuldig voel in het leven. Ik heb kortom een schuldverslaving.  

Keukenexorcisme, ik kan het iedereen aanraden

Het enige waar ik geen schuld bij voel, is calorierijk eten. Een wonder, want ik ben lang obsessief bezig geweest met gezond eten. Vroeger voelde ik me wel degelijk schuldig over wat ik in mijn mond stopte. Ironisch genoeg is dat – onder andere – door veel te koken overgegaan. Als je kookt, moet je uit je hoofd en in het moment. Als dat hoofd even uitstaat, kun je op een afstand kijken naar die malle gedachten en zien dat het niet om waarheden gaat. Hoe meer ik kookte, hoe minder ik dacht, hoe beter ik me voelde. Keukenexorcisme, ik kan het iedereen aanraden. 

Deze week heb ik troostvoer nodig. De Romeinse pastaklassieker cacio e pepe voorziet daarin: koolhydraten, kaas en veel peper. Ik voeg verse tuinbonen toe, die markeren het prille begin van de lente. Het leven gaat door, of ik me nou schuldig voel of niet. 

Cacio pepe e fave

 Cacio e pepe is een Romeinse klassieker. De bereiding laat zien hoe simpel en geniaal de Italiaanse keuken kan zijn. Zetmeelrijk pastawater + geraspte kaas wordt romige saus. Je moet wel even opletten wat je doet om een gesmolten kaasbal te voorkomen. Zet alles van tevoren klaar en volg de instructies, dan komt het goed. Traditioneel gebruik je pecorino, een bremzoute schapenkaas. Ik meng er Parmezaan door, daar wordt de smaak geraffineerder van. De tuinbonen zijn een eigen toevoeging en combineren goed met de stevige, peperige smaken. 

Ingrediënten

1 kilo tuinbonen (ongedopt)*

1 eetl. peperkorrels

200 gram geraspte kaas (80 gram pecorino en 120 gram Parmezaan 

of de goedkopere grana padano)

300 gram spaghetti

zout

*te lui om te doppen? Vervang voor 250 gram doperwten. 

Begin met het doppen van de tuinbonen, dat is even een klusje. Dit kun je ook al eerder doen of zet kinderarbeid in. Zet een pan water op en kook de gedopte tuinbonen een paar minuten. Giet ze af en duppeldop ze. Dat gaat heel makkelijk door ze met de nagel van je duim een stukje in te snijden en met je andere hand zo uit hun jas te wippen. Hele kleintjes hoef je niet dubbel te doppen. 

Meng de geraspte kazen in een kom. 

Breng opnieuw een pan water aan de kook en zout het. Normaal zou ik zeggen ruim water en flink zouten. Omdat je nu veel zetmeel wilt hebben in het pastawater voor een romige saus, doe ik minder water in de pan dan gebruikelijk. Ik zout het ook minder vanwege de zoute kaas. Zeg een eetlepel grof zeezout op tweeënhalve liter water. Kook de pasta zo al dente als wat - hij gaart straks nog verder in de koekenpan.

Toast intussen de peperkorrels op middelhoog vuur in een ruime koekenpan – hier gaat straks ook de pasta in. Stop als het aroma vrijkomt, na zo'n 5 minuten. Doe de korrels over in een vijzel, laat enigszins afkoelen en maal grof. Doe de gevijzelde peper terug in de koekenpan. 

Neem een soeplepel pastawater en giet dat bij de peperkorrels in de koekenpan. Neem de spaghetti uit het kookwater en hevel over in de koekenpan – bewaar het kookvocht. Roer alles goed door elkaar. Voeg steeds wat kookwater toe en roer weer goed door elkaar tot de pasta het vocht heeft opgenomen. Het moet een smeuïg geheel zijn. Neem de pastapan van het vuur. 

Schenk een halve kleine soeplepel van het pastakookvocht bij de geraspte kaas (pas op dat het water niet meer kookt en voeg liever minder water toe en kleine beetjes dan teveel, anders bestaat de kans dat de kaas gaat draden!) Roer met een spatel vlug tot het een soort dikke kaaspasta. Voeg toe aan de pasta en meng alles goed door elkaar. Giet er telkens wat pastakookvocht bij en roer dan weer tot je een lopende saus hebt. Als je het geheel doorroert maakt dat een smeuïg geluid, door Italianen op sociale mediakanalen eufemistisch en met dik accent ‘the sound of love’ genoemd. Meng de tuinbonen erdoor. Eet direct. 

Vanja van der Leeden