Een vleugje Adam Neumann

"Als ik straks 7 en een half ben, mag ik snowboarden en ik weet zeker dat ik het kan. Ik geloof gewoon heel erg in mezelf. En als je in jezelf gelooft, kun je dingen beter. Daarom zeg ik het iedere avond tegen mezelf voor ik ga slapen." Mijn jongste zoon Oscar (7) legt aan zijn neefje op de achterbank uit hoe hij zijn 'snowboardcarrière' gaat aanvliegen. Ik luister met een grote glimlach naar de interactie en kan alleen maar hopen dat hij dit zelfvertrouwen houdt. Hij heeft namelijk volkomen gelijk. Met vertrouwen in jezelf kom je verder, al is het alleen maar omdat anderen dan ook eerder in je geloven.

Omdat ik weet dat het zo werkt, doe ik vaak alsof ik zelfvertrouwen heb, ook al voel ik dat echt niet altijd zo. Als ondernemer leer je al vrij snel dat bescheiden zijn en een gebrek aan zelfvertrouwen je niet echt verder helpen. Dus heb ik geleerd te doen alsof. Ook al komen met ieder succes – klein of groot – mijn gevoel en de feiten weer een stukje dichter bij elkaar. Maar nog steeds voelt het regelmatig alsof ik weer terug bij af ben, ook omdat ik steeds weer nieuwe dingen probeer en daar ook best onzeker over kan zijn.

Wie geen enkele last lijkt te hebben van een gebrek aan zelfvertrouwen, is Adam Neumann, oprichter van co-working space WeWork. De afgelopen weken heb ik iedere vrijdag WeCrashed gekeken, een serie die vertelt over de opkomst én ondergang van WeWork. Een mooi inkijkje in de soms surreële wereld van start-ups. Veel mensen die zich niet in deze wereld begeven, zullen kijken en denken: zo zal het toch niet echt gaan? De uitbundige feesten, het bijna sektarisch adoreren van de oprichter van een bedrijf, de enorm hoge snelheid waarin alles gebeurt, de bizarre investeringen die worden gedaan – waarbij de financiële waardering en de werkelijke waarde van het bedrijf weinig met elkaar te maken hebben. Op hoog tempo ontstaan papieren miljonairs en even snel zijn ze weer verdwenen. Hoe bizar ook: het is allemaal waar. Niet in ieder bedrijf is het zo extreem als bij WeWork, maar in meer of mindere mate gaat het op heel veel plekken zo.

Dat deel van de serie is vooral vermakelijk, maar zien hoe Neumann zo ver heeft kunnen komen, is ergens ook wel leerzaam. Met een fantastisch gevoel voor storytelling en grenzeloos zelfvertrouwen lukt het om investeerders en werknemers mee te krijgen in zijn droom. Het is een kunst om mensen mee te nemen in hoe jij de toekomst ziet, zeker als je nog bijna niets hebt. Om anderen te laten geloven dat het gaat lukken en dat jij degene bent die het waar gaat maken. Ik ontmoet heel veel ondernemers waar juist die overtuigingskracht ontbreekt. Wat echt zonde is, want ook al zou het moeten gaan om wat je daadwerkelijk bereikt, zonder het geloof van anderen krijg je vaak niet eens de kans om te laten zien wat je kunt.

In een perfect scenario groeien droom en werkelijkheid naar elkaar toe. Alleen de allerbeste ondernemers krijgen dat voor elkaar, en juist die verhalen zou ik ook weleens willen zien. Maar blijkbaar is dat minder spectaculaire televisie, want naast WeCrashed verscheen recentelijk ook The dropout over de ondergang van Theranos en Super pumped over alle drama’s bij Uber. Ik kijk ze allemaal, maar waarom wordt er geen serie gemaakt over AirBNB, Canva of Spotify? Niet omdat daar alles altijd perfect gaat, want achter ieder succesverhaal zit een achtbaan van ups en downs. Juist om te zien dat de weg naar succes niet makkelijk is, en dat het niet kan zonder hard werken en de nodige offers. Maar ook om te laten zien hoe mooi het is als het wél lukt, als alles uiteindelijk op zijn plaats valt. Dat is inspirerend.

De naam van de serie zegt het al, hoewel het bedrijf nog wel bestaat, loopt het niet heel goed af met WeWork. En hoewel ik iedere ondernemer een vleugje Adam Neumann óf het zelfvertrouwen van Oscar gun, gun ik ze ook kritiek. Mensen om hen heen die echt zeggen wat ze denken. Applaus is leuk, maar zonder een kritische blik van jezelf of de mensen om je heen word je nooit beter. Als je zelf te veel in je droom gaat geloven, wordt de kans dat die werkelijkheid wordt steeds kleiner.