Close

(Brallerige) vrouwenhaat is blijkbaar niet strafbaar

08 augustus 2023 04:08 / Zahra Boufadiss
Columnist background Columnist image
Z Zahra Boufadiss is strafrechtadvocaat in Amsterdam. Op deze plek deelt ze iedere twee weken haar visie op haar werk – en de rest van de wereld.

'Vrouwen zijn niks meer dan hoeren'. Ja, hoeren én sperma-emmers, aldus een ander. 'De heren zullen de nekken van vrouwen breken, om hun lul erin te steken', toepte een derde over. Deze uitspraken komen helaas niet van een boosaardige incel op Reddit, maar van Amsterdamse corpsleden tijdens een lustrumdiner met vele aanwezigen.

Dat die zogenaamde elitaire bovenklasse zich soms misdraagt, is al veel vaker gebleken. Grenzen overschrijden is in de corpsbalcultuur verweven, samen met brallen en zuipen. Hier en daar wat misogynie, wordt allesbehalve geschuwd. Van die dineruitlatingen keek ik daarom niet op. Dat er aangifte werd gedaan, was ook te verwachten: de beelden gingen het hele land door. Dat het openbaar ministerie een jaar later heeft besloten om de heren en de vereniging niet te vervolgen, trok wél mijn aandacht. En ik heb grote moeite met de motivering van die beslissing.

Die uitlatingen zijn namelijk 'niet strafbaar', luidt de harde conclusie van de Amsterdamse aanklagers. Om zo'n vervolgingsbeslissing uit te leggen, is meestal zo'n half a4'tje nodig. In dit geval heeft het OM maar liefst zeven pagina's nodig om het grote publiek te overtuigen. En dat is een duidelijk teken aan de wand. Zoals Albert Einstein ongeveer zou zeggen: als je het niet eenvoudig kan uitleggen, begrijp je het zelf niet goed genoeg. Officieren die ter zitting veel spreektijd nodig hebben, hebben meestal ook geen sterk verhaal. Dat het OM deze lappen tekst wél overtuigend vindt, kan ik me daarom niet voorstellen.

Dat er tijdens dat lustrumdiner geen strafbare uitspraken zijn gedaan, is een stuk minder zeker

Het OM ontvangt veel aangiftes, dus dat er een voorselectie wordt gemaakt is noodzakelijk door capaciteitsgebrek. Vervolgens bepaalt de officier van justitie welke zaken voor het gerecht worden gebracht. Ze lenen zich lang niet allemaal voor een gevecht in de rechtszaal. Het oplossen van burenruzies lukt beter in een mediation-traject dan in de rechtbank. Soms is al allerlei hulpverlening en dan is rechterlijke interventie niet nodig. Aangevers die een vechtpartij zelf hebben uitgelokt, hoeven ook niet te rekenen op een luisterend oor bij het OM. Kortom: uitingen die niet strafbaar zijn moeten uit de rechtbank worden gehouden. Maar dat er tijdens dat beruchte lustrumdiner geen strafbare uitspraken zijn gedaan, is een stuk minder zeker dan de officier van justitie doet voorkomen.

Deze column biedt onvoldoende ruimte voor een close reading van de vervolgingsbeslissing. Lees de vervolgingsbeslissing vooral zelf; misschien vind jij hem wel overtuigend. En vind je dat 'heren zullen de nekken van vrouwen breken, om hun lul erin te steken' duidelijk een onrealistische overdrijving is, bedoeld om te provoceren, en die niet aanzet tot geweld. Of dat vrouwen met deze uitspraken niet worden achtergesteld op grond van hun geslacht, door ze tot niets meer dan hoeren te bombarderen. 

En ook al lees ik niets terug over een politieverhoor, lijkt het OM heel precies te weten hóé de herencorpsleden hun woorden precies hebben bedoeld. 

Deze keer snijdt het OM de weg naar de rechter prematuur af

Zoals ik al schreef, zijn voorselecties wel degelijk belangrijk, maar deze keer snijdt het OM de weg naar de rechter prematuur af. Uit de pagina's lange vervolgingsbeslissing, blijkt dat deze uitingen wel heel dicht tegen de strafbare grens schuren én daar mogelijk overheen gaan. Zulke uitingen kunnen beter worden getoetst door een onafhankelijke rechter dan in de afgesloten kamers van het openbaar ministerie. Zeker uitlatingen die door iedereen gehoord zijn én voor zoveel onrust hebben gezorgd in de samenleving. Van het zelfreinigend vermogen van de corpora hoeven we in ieder geval niets te verwachten. Tegen eerdere uitspattingen werd ook niet of nauwelijks opgetreden.

Het is nog niet voorbij: door een artikel 12-klacht in te dienen, kan aangeefster mogelijk alsnog een strafproces afdwingen. Een rechterlijk oordeel is wat mij betreft belangrijk. En ja, dat mag natuurlijk ook een vrijspraak zijn. Laat deze heren maar in een openbare rechtbank tekst en uitleg geven bij hun verbale geweld. Dit sepot is een verkeerd signaal en voelt als een vrijbrief: verbale vrouwenhaat is blijkbaar niet strafbaar, als het maar gebrald wordt.

Zahra Boufadiss is strafrechtadvocaat in Amsterdam. Op deze plek deelt ze iedere twee weken haar visie op haar werk – en de rest van de wereld.

Zahra Boufadiss