De levens- en liefdeslessen van Esther Perel

# 1 Wees de partner die je zelf wenst

Volgens Perel bepalen onze relaties de kwaliteit van ons leven. Niet alleen in de liefde, maar ook in vriendschap, familie en werk. Via onze relaties leren we wie we zijn. En dus pleit ze voor een flinke hand in eigen boezem als het even niet zo gesmeerd loopt. Je hebt zelf de verantwoordelijkheid je ingekakte zelf weer tot leven te wekken. Verlang niet van je partner dat hij of zij dat voor je doet. Nee. Zorg dat je je goed voelt. Je bent het waard bent om weer te vlammen.

Volgens Perel is er ook in de liefde een verschil tussen niet-dood zijn en daadwerkelijk leven. "Er zijn relaties die niet dood zijn, maar ook niet levendig." De mensen met niet-levendige relaties, zijn de mensen die naar Perel komen, vertelt ze in Vogue. "Ze klagen over een slechte relatie of slechte seks. Soms willen ze een beetje meer. Maar ze willen altijd beter. En beter heeft niets van doen met posities of frequentie. Beter gaat over de kwaliteit van de ervaring. Met de poëzie. Met het genieten. De hechting. En daarvoor doet ouderdom er niet toe. Er is geen te oud, geen te dik. Dat heeft niets te maken met al die dingen. Het heeft te maken met uw verbeelding, en net zozeer met de relatie met een ander als met uzelf."

# 2 Ruzie maken is verplicht

Een goede relatie wordt regelmatig op scherp gezet door ruzie. Een potje bekvechten met je vriend of vriendin is een goede zaak, vindt Perel. Als je het tenminste slim aanpakt. "Om op de juiste manier ruzie te maken, moet je je realiseren dat de persoon met wie je zo close bent, een hele andere ervaring heeft van wat er net gebeurd is." Ja, dat is lastig, weet ze. "Want als ik me bijvoorbeeld verwaarloosd voel, dan moet jij toch iets gedaan hebben waardoor ik me zo voel?" De kunst is dan om niet te zeggen wat die ander al dan niet verkeerd heeft gedaan, maar om te vertellen hoe jij je precies voelt. Bij een conflict luisteren we namelijk maar 10 seconden, dat zijn zo'n drie zinnen, en daarna gaat ons hoofd vanzelf tegenargumenten bedenken. Dus als je zorgt dat de ander zich niet aangevallen voelt, kun je een normaal gesprek voeren waarin je écht naar elkaar luistert.

# 3 Overspel is vooral een zoektocht naar jezelf

Bij ontrouw - hoe pijnlijk en verdrietig ook - gaat het niet om scheiding, maar om het (her)vinden van jezelf en nieuwe kanten van je identiteit. "Soms moet je met iemand anders zijn om iemand anders te kunnen zijn", zei Perel daarover in Zomergasten. En in Vogue legt ze uit: niet omdat ze hun partner niet meer willen, maar omdat ze de persoon die ze zijn geworden niet meer willen zijn. "Je kunt een Porsche kopen. Of je kijkt je lief aan en zegt: we moeten verhuizen." Als je het goed doet, kun je een misstap ermee voorkomen.

En 'goed' betekent volgens Perel: iets nieuws, onbekends, anders, en liefst een beetje edgy. "Het belangrijkste, naast alles wat zorgt voor een goede relatie – veiligheid, verzorging, zekerheid, al die dingen – is dat je tien procent van de verbeelding die je in je affaire zou stoppen, in je relatie steekt. Doe nieuwe dingen, heb nieuwe ervaringen, doe iets waar een risico aan kleeft." In bed, bedoelt ze, maar vooral in het leven. "Als je dingen doet die je graag samen doet, dan heb je een goede vriendschap. Maar als je dingen doet die nieuw zijn, die een nieuw facet van uzelf laat zien en laat ontdekken, dan wordt het verlangen sterker. Het onbekende is erotisch."

# 4 Verlangen is als vuur: het heeft lucht nodig

Wie Perel volgt op social media zal het plaatje ongetwijfeld gezien hebben: links een tekening van een vrouw en rechts de afbeelding van haar verlangen. Drie keer zo groot. We verwachten nogal wat van onze partner. Veiligheid en spanning, vertrouwen en vrijheid, goede seks en vertroeteling. Dat lossen we echt niet op met lingerie en speeltjes, claimt Perel in haar TED talk. Het grote geheim is lucht. Verlangen heeft net als vuur voldoende lucht nodig. Geef elkaar voldoende ruimte en laat de ander effe lekker af en toe. Want alleen dan zie je elkaar weer met verwondering in plaats van in verwaarlozing.

# 5 Investeer ook in je werkrelaties

Dat verlangen beperkt zich niet alleen tot de liefde. Ook in relaties met vrienden en collega’s verlangen we steeds meer. Millennials komen met andere waarden en verwachtingen naar hun werk dan de gemiddelde vijftiger. Je werkt om brood op de plank te krijgen, maar ook om jezelf te ontwikkelen – je wil voldoening, ontwikkeling en iets betekenen. Je manager is niet je baas maar je coach. Iemand die niet meer alleen de voorwaarden schept waar je prestaties aan moeten voldoen, maar die je ook de ruimte geeft om jezelf te ontplooien. Een baan of situatie is geen gegeven meer, maar een keuze.

"Jonge mensen leven vaker nomadisch – ze gaan achter elke baankans aan en kunnen met hun laptop overal freelancen. Continu op zoek naar het volgende, het nieuwe, trekken ze hun wortels sneller uit de grond dan dat ze ergens kunnen aarden. Niet alleen in het werk, ook op relationeel en seksueel gebied. Want de gekozen partner moet zo fenomenaal zijn, dat we ons nomadische leven voor hem of haar willen opgeven. Het is daarom niet gek dat we met onderwerpen als eenzaamheid en angst dealen. Het is geen kwestie van goed of slecht, maar zo’n levensstijl heeft consequenties." Een beetje investeren - in de liefde of in werk - kan dus geen kwaad.